terug

PERSBERICHT

1 september 2009


Moeders en kinderen in India de dupe
van discriminatie van Dalits in zorg en onderwijs

‘Onaanraakbare' kinderen krijgen hun eten op school toegeworpen;
zwangere vrouwen worden door de verloskundige niet aangeraakt


Een door UNICEF gefinancierd onderzoek naar de discriminatie van Dalits in het onderwijs en in de moeder- en kindzorg in de Indiase deelstaat Madhya Pradesh heeft uitgewezen dat een groot deel van de Dalits (ook wel kastelozen of onaanraakbaren genoemd) niet of veel minder profiteert van overheidsvoorzieningen door discriminatie vanwege hun kaste. Het gaat om een aanzienlijke groep mensen: ongeveer 1 op de 7 inwoners van Madhya Pradesh is Dalit. Het onderzoek is uitgevoerd in 24 dorpen in Madhya Pradesh, door de organisatie Jan Sahas Social Development Society.

“De praktijk van onaanraakbaarheid is sinds de onafhankelijkheid bij wet verboden. Dit onderzoek toont echter opnieuw aan dat het in de praktijk nog lang niet uitgeroeid is,” aldus Gerard Oonk, woordvoerder van het Dalit Netwerk Nederland (DNN).
Jan Sahas Social Development Society heeft het rapport breed verspreid en pleit er bij de verantwoordelijke instanties voor de gesignaleerde problemen aan te pakken. In reactie daarop hebben de nationale overheid en diverse maatschappelijke organisaties, waaronder de mensenrechtencommissie van India, de provinciale regering van Madhya Pradesh om tekst en uitleg gevraagd. Deze ontkent echter simpelweg dat er discriminatie in deze sectoren plaatsvindt.

Anganwadi
In vrijwel elk Indiaas dorp staat een door de overheid gerunde Anganwadi (een combinatie van een consultatiebureau en een kinderdagverblijf), die zorg moet dragen voor de geestelijke, lichamelijke en sociale gezondheid van kinderen tot zes jaar, inclusief gezonde voeding. Minder dan de helft van de Dalit-kinderen gaat echter regelmatig naar de Anganwadi. Zij krijgen daar vaak te maken met discriminatie. Dat kan inhouden dat Dalit-kinderen buiten moeten blijven, hun voedsel alleen op aparte of door henzelf meegebrachte borden en bekers geserveerd krijgen of zelfs mee naar huis moeten nemen. Meer dan de helft van de ouders die hun kinderen thuis houden, doet dat vanwege discriminatie. 10 procent van de ouders noemt bovenstaande behandeling als directe reden om hun kinderen thuis te houden. Een andere veelgenoemde reden (49%) is dat Anganwadi-medewerkers niet in de Dalit-wijken komen om kinderen op te halen en weg te brengen, zoals ze zouden moeten doen. Ook is de Anganwadi maar tot 12 uur open, en is er voor de rest van de dag geen andere opvang voorhanden. Om die twee redenen worden jonge kinderen door ruim een kwart (27%) van de ouders mee naar het werk genomen. “Zo werkt kastendiscriminatie ook nog eens kinderarbeid in de hand, omdat de kinderen van jongs af aan met werk vertrouwd raken,” aldus Gerard Oonk. “De stap naar school wordt dan steeds moeilijker.” Voor de overige ouders (14%) is de Anganwadi simpelweg te ver weg. Veel Dalits wonen in wijken (ver) buiten het dorp.

Op school
Van alle Dalit-kinderen gaat maar 19% altijd naar school. Van de kinderen die onregelmatig naar school gaan, verzuimt 41% zelfs 1 tot 3 weken per maand, de overige 59% mist ongeveer een week per maand. Redenen zijn vooral dat ze huishoudelijk werk moeten doen of op jongere broertjes of zusjes moeten passen. Een vijfde noemt als reden dat ze ‘niet geïnteresseerd zijn in onderwijs’. Bij navraag bleek dat die desinteresse vooral komt omdat de leraar Dalit-kinderen weinig of geen aandacht geeft, ze in de klas en tijdens de lunch apart worden gezet van niet-Dalit-kinderen of omdat ze op andere manieren door de leraar of medeleerlingen worden gediscrimineerd. Dat vertelt ook Miklis (24) uit Sheopur district. “Toen ik voor het eerst op school kwam, schopte een meisje me terwijl ze zei: ‘Wat komt de dochter van een chamar (leerlooier, een Dalit-kaste, red.) hier doen?’ Ik viel en begon te huilen. De leraar zag het maar deed niets omdat het meisje van een hogere kaste was. Toch heb ik doorgezet tot de vierde klas. Ik wilde lerares worden, maar ik en de andere kinderen van mijn kaste moesten achterin zitten, op een afstandje van de anderen. De leraar gaf aan ons geen aandacht. Toen ik een keer klaagde over een meisje van een hogere kaste die ons altijd met een stok in elkaar sloeg, schold de leraar me uit. Hij zei: ‘Jullie chamars komen toch alleen maar naar school omdat jullie kleren en geld willen hebben’."

De discriminatie wordt het duidelijkst zichtbaar tijdens de schoolmaaltijd die tussen de middag wordt geserveerd: 63% van de schoolgaande Dalit-kinderen werd apart gezet tijdens de lunch. Van hen zegt 25% ook getroffen te worden door andere discriminerende maatregelen zoals het niet mogen aanraken van eetgerei en eigen eetgerei van huis mee moeten nemen (dat apart wordt gehouden en gemarkeerd). In vier procent van de gevallen werd Dalit-kinderen het eten niet aangegeven, maar toegeworpen om aanraking te voorkomen. Het rapport geeft discriminatie ook als belangrijkste reden voor schooluitval. Babalu uit Katani district weet daar alles van. Toen hij in de 6e klas begon werd hij zwaar gestraft omdat hij per ongeluk de stoel van zijn leraar had aangeraakt. “Ik werd met een stok in elkaar geslagen, waar de hele klas bij was. Dat was heel vernederend. Ik herhaalde maar mijn excuses en dat het niet meer zou gebeuren.” Vanaf toen werd Babalu achter in de klas gezet en kreeg geen aandacht van de leraar meer, net al de andere Dalit-kinderen, behalve als het ging om een pak slaag als ze eens te laat kwamen. Babalu is daarom van school gegaan.

Zwangere vrouwen
Gemiddeld eens per maand komt er een verloskundige naar de Anganwadi in het dorp. Van zwangere en borstvoedende vrouwen wordt verwacht dat zij zelf naar de Anganwadi komen. In 92% procent van de gevallen brengt de verloskundige nooit een bezoek aan vrouwen in het Dalit-gedeelte van het dorp, terwijl vrouwen in andere delen van het dorp wel worden bezocht. In totaal maakt 42% van de vrouwen tijdens de zwangerschap geen gebruik van de aangeboden faciliteiten. Dit komt volgens het rapport met name vanwege discriminatie en de praktijk van ‘onaanraakbaarheid’ waardoor zij bijvoorbeeld de Anganwadi niet binnen mogen komen. Van de Dalit-vrouwen die de verloskundige wel bezoeken, geeft bijna de helft (46%) aan dat zij niet aangeraakt wordt tijdens het onderzoek, 22% zegt dat medicijnen van bovenaf in de mond worden gedropt, en een kwart (26%) wordt continu berispt en uitgescholden vanwege hun kaste. Slechts 4% van de vrouwen zegt ‘normaal’ te worden behandeld. Ook na de zwangerschap worden de vrouwen gediscrimineerd in de Anganwadi. Van de 81 geïnterviewde borstvoedende vrouwen gingen er 39 naar de Anganwadi voor aanvullend voedsel of supplementen, maar van hen mocht er niet een naar binnen omdat ze Dalit waren. Het voedsel of de supplementen worden bovendien ergens voor hen neergelegd zodat ze niet aangeraakt hoeven te worden tijdens de overhandiging.

“Het onderzoek in Madhya Pradesh bevestigt in pijnlijk detail onderzoek dat ook in andere delen van India eerder werd uitgevoerd,” zegt Gerard Oonk. “Het geeft aan hoe noodzakelijk het is dat Nederland en de EU in hun contacten met India, in de VN Mensenrechtenraad en andere internationale organisaties dit enorme mensenrechtenprobleem steeds weer aan de orde blijven stellen en aandringen op effectieve maatregelen”.

Het volledige rapport “Exclusion and Inclusion of Dalit Community in Education and Health: A Study” van Jan Sahas Social Development Society kunt u vinden op: http://www.dalits.nl/pdf/ExclusionAndInclusionOfDalitCommunity.pdf.


Voor fotomateriaal of meer informatie over kastendiscriminatie kunt u contact opnemen met Clarieke Barneveld (dinsdag, woensdag en vrijdag) of Gerard Oonk (alle werkdagen). E-mail: c.barneveld@indianet.nl en/of g.oonk@indianet.nl.
Tel: +31 (0)30-2321340



Het Dalit Netwerk Nederland (DNN) wil een bijdrage leveren aan de strijd tegen discriminatie en onderdrukking van Dalits (‘kastelozen’). Zij doet dit door het informeren van het publiek en de media én door de Nederlandse regering en bedrijven aan te spreken op hun verantwoordelijkheid. DNN bestaat uit Mensen met een Missie, Cordaid, ICCO/Kerkinactie, Justitia et Pax, en de Landelijke India Werkgroep.
De website van DNN is: http://www.dalits.nl.


laatste wijziging: