Rory Mungoven, hoofd van het OHCHR Asia Team, leest tijdens de bijeenkomst de verklaring van de Hoge Commissaris van de VN voor Mensenrechten voor. De andere panelleden zijn de Duitse ambassadeur, OHCHR Sectiehoofd Jyoti Sanghera (voorzitter van de bijeenkomst) en hoofdspreker Manjula Pradeep. Foto: IDSN

"Veel [Dalit-vrouwen] ondergaan enkele van de ergste vormen van discriminatie", zegt Rashida Manjoo, de Speciale VN-Rapporteur inzake geweld tegen vrouwen in een schriftelijke verklaring. "De realiteit van Dalit-vrouwen en -meisjes is er een van uitsluiting en marginalisering, die hun ondergeschikte positie in de samenleving bestendigt en hun kwetsbaarheid vergroot, generaties lang."

Na een bijeenkomst op 4 juni 2013 van de VN-Mensenrechtenraad over meervoudige en elkaar versterkende vormen van discriminatie en geweld tegen Dalit-vrouwen en vrouwen uit andere benadeelde gemeenschappen, hebben IMADR, Human Rights Watch, Minority Rights Group International en het International Dalit Solidarity Network lidstaten van de VN opgeroepen om maatregelen te ondersteunen die sekse- en kastendiscriminatie uitbannen.

De meervoudige vormen van discriminatie en geweld tegen Dalit-vrouwen zijn tot nu toe meestal verwaarloosd, maar sommige VN-mensenrechteninstellingen, waaronder Speciale Rapporteurs en het Bureau van de Hoge Commissaris voor de Mensenrechten, zijn begonnen om aandacht te besteden aan dit ernstige mensenrechtenprobleem.

Moedige strijd
Dalit-vrouwenleiders uit vier Zuidoost-Aziatische landen met een kastenstelsel namen deel aan de bijeenkomst en deden een dringend beroep op de internationale gemeenschap en hun eigen regeringen om discriminatie te bestrijden. Dit was de eerste keer dat een VN-bijeenkomst uitsluitend gericht was op de situatie van Dalit-vrouwen, wiens moedige strijd voor mensenrechten in de afgelopen tien jaar een lange weg heeft afgelegd.

In een schriftelijke verklaring gericht aan de bijeenkomst herhaalde de Hoge Commissaris van de VN voor de Mensenrechten, Navi Pillay, dat zij via het werk van organisatie "met grote inzet zal blijven bijdragen aan de uitroeiing van kastendiscriminatie en onaanraakbaarheid en de daarmee gepaard gaande diepgewortelde uitsluiting, uitbuiting en marginalisering van Dalit-vrouwen en andere getroffen groepen".

Mevrouw Pillay, die zich tijdens een aantal gelegenheden sterk heeft uitgesproken tegen kastendiscriminatie, deed ook een beroep op de VN-lidstaten om "de uitdaging aan te gaan van het serieus aanpakken van discriminatie op basis van kaste en de hieruit voortkomende schendingen van de mensenrechten, en het daarbij inzetten van al hun relevante instellingen op dit gebied."

De Duitse VN-ambassadeur, Hans Heinrich Schumacher, zei dat hij "geschokt" was bij het verzamelen van informatie over de situatie van Dalit-vrouwen, en vervolgens de "urgentie en de dimensie van het probleem" tot hem doordrong.

Ook ‘Dalit-vrouwen’ in Mauritanië
Het feit dat een flink aantal staten mede-ondersteuner waren van de bijeenkomst toont aan hoe de internationale aandacht voor de situatie van Dalit-vrouwen is toegenomen - een aandacht die nu moet worden omgezet in concrete actie door zowel de internationale gemeenschap als de landen met een kastensysteem.

Een voorbeeld van zo'n land is India, thuisbasis van bijna 100 miljoen Dalit-vrouwen. Hoewel er wetten van kracht zijn om hen te beschermen, blijft hun uitvoering een grot probleem. "Nieuwe wetten zijn nutteloos, tenzij ze worden toegepast, zoals we hebben gezien met eerdere pogingen om de bescherming van Dalit-rechten te garanderen", zegt Juliette de Rivero, de Geneefse directeur pleitbezorging van Human Rights Watch.

Veel sprekers merkten op dat het ontbreken van de tenuitvoerlegging van wetgeving bedoeld om Dalits te beschermen een belangrijk probleem is. Manjula Pradeep, directeur van de Indiase Dalit-rechten NGO Navsarjan Trust, benadrukte het belang van meer informatie over de situatie van Dalits en zei dat "het is tijd om te kijken naar de combinatie van kaste en sekse".

Veel slachtoffers van die combinatie – kasten- én genderdiscriminatie - leven in Zuid-Azië, waar ze bekend zijn als Dalits. Soortgelijke vormen van discriminatie doen zich elders voor, zoals blijkt uit de getuigenis van Mariem Salem, een parlementariër uit Mauritanië en zelf een lid van een gediscrimineerde groep, de Haratines, afstammelingen van voormalige slaven.

Mevrouw Salem merkte op dat de alom aanwezige sociale opvattingen die de Haratine over het algemeen stigmatiseren "een immense uitdaging zijn voor Haratine vrouwen." Ze voegde eraan toe dat "bepaalde soorten werk aan hen toegewezen blijven worden op basis van hun hiërarchische positie", een beschrijving die ook hadden kunnen worden toegepast op Dalit-vrouwen in Zuid-Azië.


Meer informatie:

• Engelstalige pdf-versie van dit persbericht
• Verklaring van de VN Hoge Commissaris voor Mensenrechten
• Verklaring van de Speciale VN-Rapporteur voor geweld tegen vrouwen
• IDSN-document over Dalit-vrouwen
• Meer informatie over Dalit-vrouwen
• "We Are Not Untouchable” (korte video over Dalit-vrouwen)
• Informatie over Haratine vrouwen
• Flyer van bijeenkomst op 4-6-2013 over Dalit-vrouwen