terug
(The Hindu, 28-11-2015)

Scholen van schande

Dalit-kinderen nog steeds ernstig de dupe van onaanraakbaarheid


Leven in angst... (foto: M. Balaji)

Toen Sandeep aankwam bij zijn school in het dorp Bedhua in Pratapgarh, Uttar Pradesh, op een dag in maart 2015, lag er een karkas van een dode hond te rotten op het schoolterrein. De schoonmaker van de school was met verlof. Het schoolhoofd beval Sandeep het rottende honden­lijk op te pakken en buiten het schoolterrein te brengen. Hij weigerde aanvan­ke­lijk, maar moest het later toch doen terwijl zijn klas­genoten toekeken. Immers, Sandeep werd geboren in een familie behorend tot de Chamaar-Dalits.

door: Harsh Mander

Millennialang werden Dalit-kinderen bijna volledig uitgesloten van de toegang tot onderwijs. In de afgelopen twee eeuwen werden door toedoen van anti-kaste bewegingen voor het eerst de klaslokaaldeuren voor Dalit-kinderen geopend. Zo lanceerde bijvoorbeeld Ayyankali, in het Kerala van het begin van de 20e eeuw, een beweging voor toegang tot al die openbare ruimten - zoals markten, tempels, scholen en universiteiten - die van oudsher gesloten waren voor Dalits. Ayyankali hield de hand vast van Panchami, een 8 jarig Dalit-meisje, en bracht haar naar een basisschool in Orootambalam, Thiruvananthapuram.
Mahatma Phule en Savitri richtten in augustus 1848 de eerste school voor meisjes op in Pune, onder felle en bittere tegenstand van dominante kasten. Onderwijs stond centraal in Ambedkar’s anti-kaste strijd. Voor Dalits werd onderwijs het strijdperk voor zowel politiek verzet en als emancipatie.

Schrijnende herinnering
India's grondwet schafte onaanraakbaarheid af en maakte beperkingen voor onderwijs voor Dalits tegen de wet. Gratis en verplicht onderwijs werd uitgeroepen tot een fundamenteel constitutioneel recht. De inschrijving voor school van Dalit-kinderen is aanzienlijk toegenomen, hoewel niet zo snel als die van kinderen van de hogere kasten. Echter, een bijeenkomst van Dalit-kinderen en -ouders uit 13 deelstaten, tijdens een openbare hoorzitting onlangs in Delhi georganiseerd door het Centre for Social Equity and Inclusion, werd een schrijnende herinnering aan de vernederende en traumatische ervaringen van veel Dalit-kinderen in de scholen van vandaag.

Een hete middag in 2014, in een lagere school in een dorp in het district Bikaner van Rajasthan. Twee jonge Dalit-jongens, amper 10 jaar oud, dronken water uit een aarden pot bestemd voor hun hoge-kaste schoolhoofd. Rajput-kinderen van de dominante kaste deden hun beklag bij dat schoolhoofd. Die ontstak in woede, ranselde de kinderen af en liet ze voor straf de hele dag gehurkt zitten terwijl zij hun oren moesten vasthouden. De getraumatiseerde kinderen klaagden bij hun ouders, die samen met andere Dalit-ouders een gezamenlijk protest indienden bij het schoolhoofd. Toen twee dagen later de elf kinderen van die ouders op school kwamen, stuurde het schoolhoofd hen weg nadat hij hen de overplaatsingsformulieren in handen drukte.

Apart gezet voor de schoolmaaltijd
Een groot aantal klachten hebben betrekking op discriminatie bij het opdienen van de schoolmaaltijden. Dalit-kinderen op de Government Middle School in het dorp Nary Chahal in district Mandi, Himachal Pradesh, werden voor die schoolmaaltijden apart gezet, in de buurt van het toilet, en kregen daarbij inferieur. Nadat hun ouders klaagden werd deze praktijk officieel stopgezet, maar kinderen van de dominante kaste drongen er nog steeds op aan om apart te zitten of weigerden de maaltijden te eten. Op plaatsen waar de kok een Dalit was weigerden de kinderen van hoge kaste te eten.

Sommige Dalit-kinderen worden tot zelfmoord gedreven door de vernedering waarmee zij geconfronteerd worden. Leraren beweerde dat 16-jarige Pravin, uit de de-notified gemeenschap [oorspronkelijk vermeld onder de Criminal Tribes Act van 1871] genaamd Ramoshi in Ahmednagar, Maharashtra, liefdesbrieven schreef aan meisjes in zijn klas. Het schoolhoofd en de leraren beledigden hem, noemden hem Bhadkhau [iemand die stront eet], en sloegen hem ook. Nog dezelfde avond pleegde Pravin zelfmoord door pesticide te drinken.

Een groot aantal Dalit-kinderen uit vele deelstaten, vooral meisjes, klaagden over seksueel geweld door hun leraren. Ook dit heeft soms geleid tot zelfmoord, maar meestal tot het stilletjes verlaten van de school van het kind dat helemaal van streek was. Het is moeilijk om te beoordelen of ze werden misbruikt omdat het weerloze en verarmde kinderen zijn, of vanwege hun achtergestelde kaste. Dalit-vrouwen zijn kwetsbaarder voor seksueel geweld dan hogere kaste vrouwen; het is daarom waarschijnlijk dat hetzelfde hogere-kaste gevoel van macht en recht hebben op ook de hogere-kaste leerkrachten aanzet om Dalit-kinderen te behandelen als bereidwillige doelen voor hun ongevraagde seksuele uitspattingen.

‘Jullie moeten niet leren maar vloeren vegen’
Veel kinderen melden dat hun leraren hen regelmatig pesten met kastenstereotypen. De Chharas in Gujarat zijn een de-notified tribe, destijds door de Britten beschouwd als crimineel, en nog steeds belast met hetzelfde stigma. Toen Tarun, ingeschreven aan een lagere school in Naroda, Ahmedabad, zijn klasgenoten niet kon bijbenen, viel de leraar uit: "Jullie Chharas moeten niet proberen om te studeren, jullie moeten alleen vloeren vegen. Jullie zullen niets bereiken in je leven."

Ashwini, Keyur, Priyanka en Suhani Bajrange werden gepest door hun dominante kaste klasgenoten op een school in Gandhinagar: "Jullie Chharas! Koeienpoepeters!" Hun leraren deden niets om dit pesten te stoppen, en in plaats daarvan verzochten ze uiteindelijk de Chhara-kinderen zich van school terug te trekken om de vrede te bewaren.

Jayesh’s ouders brouwen drank om rond te kunnen komen. De nacht voordat de politie een inval deed in Chharanagar, Ahmedabad, waar de jongen met zijn ouders woont, verborg zijn moeder de zak met drank in zijn schooltas, maar vergat die de volgende ochtend eruit te halen. Toen de jongen op school was lekte de zak en stonk de hele klas naar drank. De kleine Jayesh schaamde zich te pletter, zijn leraar sloeg hem en het schoolhoofd stuurde hem van school.

Hoog cijfer: van school gestuurd

Mihir kreeg de woede van zijn leraren en hoge-kaste klasgenoten over zich om de tegenovergestelde reden: zijn cijfers waren hoger dan die van de meeste van zijn klasgenoten. Ook hij werd van school gestuurd.

Helaas blijft school voor miljoenen Dalit-kinderen een intens stressvolle, bedreigende plek, vol van afzondering, vernedering en geweld.

We zijn collectief schuldig aan de schande dat we er niet voor te kunnen zorgen dat de school een aangename en veilige plaats wordt voor ieder kind, waar je kan leren, spelen, vrienden maken, gewaardeerd en gekoesterd wordt, en waar je zelfverzekerd kunt dromen over het opbouwen van een betere toekomst op basis van de kwaliteiten van iemands hart en geest, in plaats van de kaste waarin je geboren bent.


De geuite meningen zijn persoonlijk.




[vertaling: LIW]


laatste wijziging: